फिल्म हललाई १० अर्बभन्दा बढी लगानी जोगाउन सकस
चार करोड लगानीमा अपग्रेड गरेको हेटौंडाको ओम्याक्स सिनेमा हल चल्न नपाउँदै २०७५ साउनमा आगलागी भयो । थप चार करोड लगानी गरेर २०७६ वैशाखबाट सञ्चालनमा ल्याइएको हल एक वर्ष नबित्दै कोरोना महामारीको चपेटामा पर्यो ।
ओम्याक्सका सञ्चालक नरेन्द्र महर्जनले चितवनको पर्सा र लालबन्दीमा पनि आधुनिक प्रविधिको सिनेमा हल खोलेका थिए । आठ महिनायता तीनवटै हल बन्द भएर आमदानीबिहीन बने पनि उनी बिजुलीको महसुल र कर्मचारीको तलब जुटाउन बाध्य छन् । ‘ठूलो संकट छ,’ उनी भन्छन्, ‘कति तनाव छ, भनिसाध्य छैन । गोजीबाट पैसा हालेर हल बचाइराखेका छौं ।’
देशभरका फिल्म हल सञ्चालकहरु अहिले महर्जनकै मनोदशामा छन् । हल खुल्ने दिन जति टाढिदै छ, उनीहरुको तनाव त्यति बढ्दो छ ।
कोरोना भाइरसको संक्रमण रोकथामका लागि सरकारले गत चैत ५ गते सिनेमा हलसहित भीडभाड हुने सबै व्यवसाय बन्द गर्ने निर्णय गरेको थियो । चैत ११ बाट त देशव्यापी लकडाउन नै भयो ।
असार १ पछि अन्य व्यावसाय क्रमशः खुला हुँदै गएपनि सिनेमा हलहरुमा लागेको ताल्चा खुलेको छैन । महामारी फैलिने जोखिम उच्च हुने भन्दै सरकारले सिनेमा हल खोल्ने विषयमा चासो पनि दिएको छैन । यो आठ महिनामा नै कतिपय हल सधैंका लागि बन्द गर्ने निर्णयमा सञ्चालकहरु पुगिसकेका छन् । जसोतसो हल टिकाउन लागेका सञ्चालकहरुले कहिलेसम्म मासिक खर्च जुटाउन सक्छन्, यसै भन्न सकिने स्थिति छैन । हलहरु नचल्दा तिनका सञ्चालकदेखि चलचित्र निर्माता, कलाकार र प्राविधिकसम्मको रोजीरोटीमा समस्या परेको छ ।
लगानी फस्यो, सिजन टर्यो
पछिल्लो समय नेपालमा सुविधासम्पन्न मल्टिप्लेक्स हल निर्माण बढेको थियो । काठमाडौंमा मात्र नभई मोफसलमा पनि थुप्रै मल्टिप्लेक्स हल खुल्दै थिए ।
तर महामारीले मल्टिप्लेक्सहरुमा गरिएको ठूलो लगानी संकटमा परेको नेपाल चलचित्र संघले बताएको छ । मल्टिप्लेक्स बन्द रहे पनि महिनामा लाखौं खर्च हुने सञ्चालकहरु बताउँछन् ।
उनीहरुका अनुसार, सिंगल हलको तुलनामा मल्टिप्लेक्सको खर्च अत्यधिक हुन्छ । सिंगल हलहरुलाई पनि यो संकट टार्न गाह्रो परिरहेको छ ।
हलहरु बन्द हुँदा अहिलेसम्म कति घाटा भयो भन्ने यकीन तथ्यांक पाइँदैन । हलमा सधैं एउटै अनुपातमा व्यापार हुँदैन । सामान्य समयमा फागुन–चैत–वैशाख र भदौ–असोज–कात्तिक–मंसिर हलहरुले राम्रो कमाइ गर्ने महिना हुन्थ्यो । यसपालि यही बेला सबै खाले हल बन्द रहे ।
८ करोड लगानीमा २०७६ असोजमा खुलेको नयाँ बानेश्वरको ‘वान सिनेमाज’ ६ महिनामै बन्द भयो । सञ्चालकमध्येका एक प्रज्ज्वल शमशेर जबराका अनुसार हल नचले पनि खर्च ठूलो छ । लगानी उठाउनुपर्ने बेला महामारीका कारण बन्द भएको हल व्यवस्थापन गरिराख्न लगानीमाथि लगानी थपिएको उनी बताउँछन् ।
ठूलो लगानीको हल बन्द राख्नुपर्दा पनि उनीहरु विकल्पहीन छन् । लगानी जोगाउन थप लगानी लगाउनु नै उनीहरुको एकमात्र विकल्प बनेको छ ।